Ubezpieczenia komunikacyjne a działania wojenne

Z uwagi na fakt, iż rozróżnienie, czy szkoda jest skutkiem działań wojennych, czy też nie, może być trudne, część ubezpieczycieli już z początkiem marca 2022 r. wprowadziła zakaz akwizycji nowych polis autocasco rozszerzających zakres ochrony o Ukrainę.

Z końcem lutego 2022 r. Polacy ruszyli z wielkim „darem serca” dla naszych braci zza wschodniej granicy. Wielkie ukłony dla wszystkich tych ludzi. W obliczu trwającego kryzysu humanitarnego, spowodowanego agresją Federacji Rosyjskiej wobec Ukrainy, branża ubezpieczeniowa również włączyła się w pomoc i nigdy nie była tak jednomyślna w działaniu, wykazując się jednocześnie szczególną etyką biznesową. Słowa uznania dla ubezpieczycieli, którzy finansują uchodźcom przybywającym do Polski z Ukrainy polisy 30-dniowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Ubezpieczyciele udostępniają również przybyłym obywatelom Ukrainy swoje infolinie w zakresie pomocy medycznej.

OCHRONA W CZASIE WOJNY

Z uwagi na działania wojenne prowadzone za naszą wschodnią granicą, wiele osób zadaje sobie pytanie, czy polisy związane z pojazdem tj. Zielona Karta, autocasco czy assistance obejmują zdarzenia wynikające ze zdarzeń losowych. Ochrona w zakresie Zielonej Karty działa normalnie. Działania wojenna nie mają wpływu na odpowiedzialność ubezpieczyciela w przypadku ubezpieczenia OC ppm. Kierowcy wjeżdżający m.in. na teren Ukrainy zobowiązani są do posiadania Zielonej Karty za szkody wyrządzone ruchem użytkowanego pojazdu.

Autocasco nie obejmie szkód w wyniku działań wojennych. Samo ryzyko konfliktu zbrojnego nie powoduje automatycznie, że ubezpieczenie nie zadziała, a ubezpieczyciel uwolni się od odpowiedzialności za zdarzenie. Oczywiście stanie się tak, jeśli do szkody dojdzie bezpośrednio wskutek działań wojennych. Jeśli na terenie kraju dotkniętego konfliktem zbrojnym dojdzie do zdarzenia losowego pojazdu w wyniku np. kolizji drogowej, szkody parkingowej, wypadku drogowego bez związku z działaniami wojennymi, polisa dobrowolna (w tym autocasco) zadziała. Należy mieć świadomość tego, że w zdecydowanej większości ogólnych warunków ubezpieczeń autocasco czy assistance, szkody będące skutkiem działań wojennych są wyłączone z zakresu odpowiedzialności. Podobnie jest ze szkodami powstałymi w czasie używania pojazdów w związku z obowiązkowymi świadczeniami na rzecz wojska, policji.

PROBLEMY Z REALIZACJĄ USŁUGI

Z uwagi na fakt, iż może być trudne rozróżnienie, czy szkoda jest skutkiem działań wojennych, czy też nie, część ubezpieczycieli już z początkiem marca 2022 r. wprowadziła zakaz akwizycji nowych polis autocasco rozszerzających zakres ochrony o Ukrainę. Trudno jest również prowadzić postępowanie likwidacyjne w okolicznościach wojennych. To powoduje, że ubezpieczyciele mają więc racjonalne powody, by odmawiać zawierania nowych umów obejmujących obszary objęte konfliktem zbrojnym.

Usługa assistance na terenie objętym konfliktem zbrojnym może być trudna do zrealizowania. Czasem może dojść do sytuacji, w której ubezpieczyciel mimo obowiązku zrealizowania usługi, nie będzie mógł jej wykonać. W przypadku ubezpieczeń assistance, w których świadczenie ubezpieczyciela polega na określonych usługach na rzecz klienta,realizacja tych usług w kraju ogarniętym wojną może być nierealna. Dlatego też należy liczyć się z tym, iż w przypadku np. awarii czy kolizji na terenie Ukrainy, możemy nie uzyskać odpowiedniej pomocy w ramach polisy assistance. Ubezpieczyciele już z początkiem marca informowali klientów i pośredników o tym, iż takie świadczenia nie mogą być realizowane w miastach objętych działaniami wojennymi.

Wybrane wyłączenia stosowane w OWU kilku ubezpieczycieli:

ALLIANZ

(autocasco) …spowodowanych wydarzeniami wojennymi, zamieszkami rozumianymi jako zakłócenie porządku publicznego wywołanymi przez grupę ludzi mającymi charakter spontaniczny, niezorganizowany, a także w związku z użyciem pojazdu do blokad dróg, akcji protestacyjnych; (assistance) …działań wojennych, stanu wojennego, stanu wyjątkowego, wybuchu nuklearnego, epidemii, pandemii, wycieków, zanieczyszczeń, skażeń, reakcji jądrowej, skażenia spowodowanego bronią jądrową lub promieniotwórczością;

COMPENSA

(autocasco) … w następstwie działań wynikających z konfliktów pomiędzy państwami niezależnie od tego, czy wojna została wypowiedziana, jak i konfliktów w ramach jednego państwa, w tym zamieszek, strajku, lokautu, sabotażu, zamachu stanu, zamachów terrorystycznych, oraz działań zmierzających do przeciwstawienia się ww. zdarzeniom, w tym konfiskaty, rekwizycji, zajęcia, zniszczenia lub uszkodzenia przedmiotu ubezpieczenia z nakazu organów sprawujących władzę;

ERGO HESTIA

(autocasco i assistance) …działań wojennych, stanu wojennego, stanu wyjątkowego, zamieszek, rozruchów, niepokojów społecznych, trzęsienia ziemi, strajków, lokautów oraz aktów terroryzmu i sabotażu, a także konfiskaty, nacjonalizacji, przetrzymywania lub zarekwirowania mienia przez władzę;

UNIQA

(autocasco i assistance) … powstałe wskutek działań wojennych, strajków, zamieszek, rozruchów, aktów terrorystycznych, a także w pojazdach czynnie uczestniczących w akcjach protestacyjnych, blokadach dróg;

PZU

(autocasco i assistance) …spowodowane działaniami wojennymi lub powstałe w czasie używania pojazdu w związku z określonymi w przepisach prawa obowiązkowymi świadczeniami na rzecz wojska lub innych podmiotów, a także zaistniałe wskutek udziału ubezpieczonego lub osoby uprawnionej do korzystania z pojazdu w strajkach, rozruchach, zamieszkach, akcjach protestacyjnych, blokadach dróg, aktach terroryzmu lub sabotażu;

WARTA

(autocasco i assistance) … powstałe w związku z działaniami wojennymi, rozruchami i zamieszkami, powstałe w wyniku użycia pojazdu w związku z obowiązkowymi świadczeniami na rzecz wojska i policji oraz w związku z czynnym uczestnictwem w akcjach protestacyjnych,
blokadach dróg,

GENERALI

(autocasco i assistance) … spowodowane wskutek zamieszek, rozruchów, wewnętrznych niepokojów lub wydarzeń wojennych o charakterze lokalnym lub międzynarodowym, powstałe wskutek użycia pojazdu w związku z obowiązkowymi świadczeniami na rzecz wojska lub policji.

Piotr Okrasa

Dyrektor Biura Ubezpieczeń Komunikacyjnych
Grupa Brokerska Quantum

Artykuł ukazał się w kwietniowym wydaniu Miesięcznika Ubezpieczeniowego (Tom 19, numer 4, kwiecień 2022)